Thursday, January 18, 2007

SŁOWNIKI ON-LINE Z SYNTEZĄ MOWY

SŁOWNIKI ONLINE Z SYNTEZĄ MOWY

TTS and online dictionaries

Słowniki internetowe, w przeciwieństwie do słowników książkowych, mogą udostępniać wymowę wszystkich haseł dzięki syntezie mowy.
Wiele firm na świecie pracuje nad syntezą mowy jednakże to polska firma IVO Software (patrz: www.ivo.pl i www.expressivo.pl) wyprzedza wszystkie inne firmy w tej dziedzinie.

Możliwość odsłuchania wymowy haseł jest rewolucyjnym krokiem w dziedzinie leksykografii komputerowej. Wymowa ułatwia zapamiętywanie pojedynczych haseł, fraz a nawet całych zdań. Niepotrzebna jest transkrypcja fonetyczna, która była wielkim utrudnieniem w nauce języka angielskiego. Był to jakby język pośredniczący w nauce wymowy ale i tak niedoskonały. Pozwalał na naukę przybliżonej poprawnej wymowy.
Obecnie dzięki syntezie mowy nawet osoby nie znające angielskiego mogą komunikować się z innymi przez wykorzystanie możliwości odtworzenia wymowy np. do mikrofonu słuchawek komputerowych lub do mikrofonu telefonu stacjonarnego lub komórki. Po prostu słownik przemówił.

Aktualizacja
W porównaniu ze słownikami dostępnymi na płytach CD, z wymowa nagraną przez „native speakers”, synteza mowy nie wymaga dogrywania wymowy nowych haseł. Wystarczy dodać hasła do bazy danych a wymowa zostanie automatycznie dodana dzięki syntezie mowy.

American English i British English
Bardzo ważnym atutem syntezy mowy jest korzystanie z odrębnych głosów różnych odmian języka angielskiego (wymowa amerykańska i brytyjska).
W Polsce powszechnie uczy się wymowy brytyjskiej ale w czasie wyjazdów na Daleki Wschód mamy do czynienia głównie z wymową amerykańską więc należałoby rozwijać znajomość obu wersji wymowy w celu łatwiejszego zrozumienia języka angielskiego w różnych krajach świata.
Dawniej brak było wzorców amerykańskiej wymowy – obecnie dzięki syntezie mowy możemy łatwiej nauczyć się również amerykańskiej wymowy.

Thursday, December 14, 2006

Klipy wideo a języki obce

Klipy wideo a języki obce
Video clips and foreign languages

Krótkie filmy czy klipy wideo to najlepsze narzędzia do doskonalenia umiejętności językowych a zwłaszcza umiejetności rozumienia języka obcego ze słuchu.

Zalety:
- połączenie obrazu z dźwiękiem
- możliwość śledzenia rozmowy patrząc na usta spikera czy rozmówcy
- znajomość aktualnych faktów z prasy, radia czy polskiej telewizji, co ułatwia
kojarzenie informacji w języku obcym
- możliwość wielokrotnego powtarzania całych klipów lub jego trudniejszych fragmentów
(przez „chwycenie” i cofanie suwaka odtwarzania)
- możliwość korzystania ze słowników online (bez konieczności sprawdzania haseł w
słownikach książkowych)
- kontakt z żywym, aktualnym językiem wielu lektorów
- nauka rozumienia ze słuchu języka lektorów różnych płci (kobiety, mężczyźni) i w
różnym wieku (starsi, w średnim wieku, młodzież, dzieci)
- przyswajanie języka praktycznej komunikacji a nie słownictwa książkowego
- możliwość przygotowania krótkich „e-słowniczków” z objaśnieniami trudniejszych
haseł i zwrotów
- możliwość usłyszenia wielu słów w ciągach wielowyrażeniowych (umiejętność
„poszatkowania” zdań czy urywków zdań na poszczególne słowa
- możliwość zaglądania do słownika online podczas włączonej pauzy przy wywoływaniu
słownika z dolnego paska narzędzi bez miany statusu odtwarzania klipa
- możliwość wielokrotnego odsłuchiwania prawidłowej wymowy angielskiej haseł i fraz
za pomocą najlepszej na świecie technologii syntezy mowy firmy IVO Software (patrz:
www.expressivo.pl)

Od pewnego czasu dostępne są aktualne wideoklipy w serwisie www.dziennik.pl
Patrz: WIDEOFAKTY (gdzie zamieszczane są klipy z telewizji CNN).
Serwis ten mógłby zawierać mini słowniczki w oknie „Opis”, poniżej tekstu z objaśnieniami po polsku.
Aktualne słownictwo wraz z objaśnieniami pozwoliłyby na codzienne zwiększanie zasobu słów i umiejętności rozumienia ze słuchu.
Gdyby te same wyrażenia zostały dodane do słownika „LexiTools” wtedy dzięki syntezie mowy angielskiej można byłoby doskonalić wymowę mając szansę powtarzania wybranych haseł czy zwrotów (i do wyboru amerykańską lub brytyjską odmianę wymowy angielskiej).

Zamieszczanie wideoklipów z CNN powinno przyczynić się do opracowania systemu edukacyjnego wykorzystania takich klipów.
Cel główny – to przekaz informacji za pomocą obrazu i dźwięku. Zostanie on osiagnięty gdy uprościmy widzowi/słuchaczowi ZROZUMIENIE PRZEKAZU. W każdym klipie znajdzie się hasło niezbyt zrozumiałe, nowe albo użyte w innym znaczeniu niż zazwyczaj, połączenie słów w szybkim dialogu czy monologu – trudne do analizy i zrozumienia. Tego typu wyrażenia czy hasła powinno się umieszczać pod opisem i w miarę potrzeb oglądane przed odtwarzaniem klipa, podczas oglądania (po nacisnięciu ikonki PAUZA) i po zakończeniu odtwarzania. Mając możliwość wielokrotnego oglądania klipa postępy w nauce rozumienia angielskiego ze słuchu będą bardzo szybkie a jest to sprawność językowa, której najbardziej brakuje naszym rodakom wyjeżdżającym za granicę. Nie ma co się dziwić gdyż do tej pory ulubionym sposobem nauki języka w szkołach jest posługiwanie się podręcznikiem i wykonywanie ćwiczeń (gdzie uczący zawsze widzi pisownię słów).

Oprócz klipów z Dziennika dostępne są różne stronice zawierające krótkie filmy lub klipy wideo, których oglądanie może też szybko podwyższyć twoje umiejętności językowe.

Najbardziej znane to:

http://www.5min.com/Tag/English+sounds
http://www.youtube.com/index
http://video.google.pl/
http://myspace.com/
lub
http://www.metacafe.com/

Zestawienie linków do stronic, których twórcy chcieli wykorzystać filmy i klipy jako narzędzia do nauki języka angielskiego znajduje się na stronicach www.lexitools.com:
Web Link
Masternewmedia
Videocast
Feeds
Podfeed
Stupidity
ltcconline
video-clips.co.uk
Educational Audio Video Internet Library
Everydayenglish
Speakoz Wykaz
Teacher-tom * Kanadyjski angielski
cla.univ-fcomte
Real-English

Już w latach sześćdziesiątych (a konkretnie w latach 1965 – 1968) jako nauczyciel angielskiego w liceum ogólnokształcącym w Kędzierzynie propagowałem wykorzystanie środków technicznych do nauki angielskiego w szkole. Założyłem pierwsze „laboratorium językowe” w województwie opolskim, w którym wykorzystałem magnetofony firmy Grundig, odtwarzałem na lekcjach płyty ukochanych Beatelsów i filmy w języku angielskim wypożyczane z biblioteki ambasady amerykańskiej i British Council.

Jednak dopiero obecnie mamy wysyp różnorodnych narzędzi językowych, które trzeba koniecznie wykorzystać po to aby usprawnić umiejętności językowe osób, które chcą się uczyć angielskiego za pomocą Internetu..

Monday, November 27, 2006

WYMOWA ANGIELSKA NA PŁYTACH CD; ENGLISH PRONUNCIATION ON CDs

WYMOWA ANGIELSKA NA PŁYTACH CD
English pronunciation on CDs

Jeżeli chcesz usłyszeć POPRAWNĄ WYMOWĘ POSZCZEGÓLNYCH SŁÓW ANGIELSKICH (nagraną przez zagranicznych lektorów w studio – właściwa wymowa, akcent i intonacja) dostępną offline (bez połączenia z internetem) wtedy możesz skorzystać z płyt kompaktowych dołączonych do słowników jednojęzycznych (angielsko-angielskich) takich wydawców jak:

- Cambridge University Press (CUP) – www.cambridge.org
- Collins (Multimedialny Słownik Collinsa polsko-angielski i angielsko-polski)
- Pearson/Longman – www.longman.com
- Macmillan – www.macmillan.com
- Oxford University Press (OUP) – www.oup.co.uk;

oraz polskiego wydawcy LexLand s.c. – www.lexland.com.pl
(Multimedialny słownik angielsko-polski)
i innych.

Większość programów udostępnia brytyjską i amerykańską wersję wymowy.
Niektóre programy pozwalają nie tylko na odsłuchanie wymowy, ale także na nagranie własnej wymowy i jej odsłuchanie. Uważa się, że jest to ogromna zaleta ponieważ pozwala na ćwiczenie poprawnej wymowy i porównywanie własnych nagrań z angielskimi wzorcami.

Sunday, November 26, 2006

Historia “LexiTools”; History of Polish-English first online dictionary

Historia “LexiTools” 1978 - 2007
LexiTools history 1978 - 2007

I. Pierwszy słownik komputerowy w Polsce
First computer based dictionary in Poland

SŁOWNIK TERMINOLOGICZNY „SILNIKI WYSOKOPRĘŻNE”
ANGIELSKO-POLSKI
Data wydruku 15.05.78
Opracował: mgr Michał Tasiemski
Ilość haseł: 1340
Wydawca: WSW PZL-Andrychów
Ilość egzemplarzy: nieznana

SŁOWNIK TERMINOLOGICZNY „SILNIKI WYSOKOPRĘŻNE” POLSKO-ANGIELSKI
POLISH-ENGLISH TERMINOLOGICAL DICTIONARY "DIESEL ENGINES"
Data wydruku: 31.05.1978
Date of publication: 31.05.1978
Opracował: mgr Michał Tasiemski
Ilość haseł: 1350
Wydawca: WSW PZL-Andrychów
Ilość egzemplarzy: nieznana


W roku 1977, pracując jako tłumacz dokumentacji licencyjnej na silniki wysokoprężne Massey Ferguson Perkins, stwierdziłem, że aby utrzymać jednakowe słownictwo w procesie tłumaczenia na te same elementy silnika należy stworzyć bazę danych, która ułatwiłaby pracę całego zespołu tłumaczy i pozwoliła na ujednolicenie stsowanej terminologii.
Dlatego wspólnie z Działem Przetwarzania Danych Wytwórni Silników Wysokoprężnych (WSW) PZL – Andrychów rozpoczęliśmy prace nad stworzeniem takiej bazy.


Do tego celu użyliśmy rosyjskiego komputera RIAD-20, który zajmował ogromne pomieszczenie a hasła były wprowadzane za pomocą kart perforowanych.
Oczywiście nie było mowy o polskich znakach diakrytycznych ani przechowywaniu komputera na nośniku magnetycznym. Musiała wystarczać wersja drukowana.
Hasła mogły zawierać do 35 znaków i były automatycznie sortowane alfabetycznie przez komputer. Była to zwykła baza danych a hasła były wielowyrazowe (do 5-ciu słów).


Dalszy los słownika nie jest mi znany gdyż w 1979 roku zwolniłem się z WSW „Andoria” i wyjechałem do Libii do pracy.
Według mojej wiedzy słownik terminologiczny: SILNIKI WYSOKOPRĘŻNE” jest pierwszym słownikiem opracowanym na komputerze w Polsce.

II. Początki leksykografii komputerowej
II. Beginnings of computer lexicography

Już w czasie pierwszych wyjazdów do Anglii jako tłumacz w latach siedemdziesiątych zacząłem gromadzić terminologię polsko-angielską związaną z turystyką ale musiałem wiele lat czekać na rozwój komputerów osobistych.

Zacząłem prace nad słownikiem turystycznym na ZX Spectrum


poprzez PCW Amstrad 8256 aż do pojawienia się pierwszych pecetów. Niestety dopiero wtedy zaczęły się „schody” z różnymi systemami operacyjnymi, różnorodnymi systemami polskich znaków graficznych itd.





W roku 1986 skontaktowałem się z Wydawnictwem Naukowo Technicznym w Warszawie w celu wydania drukiem posiadanych zbiorów. Po podpisaniu umowy wydawniczej nie chciałem się zgodzić na tradycyjny układ mojego słownika (hasła główne i podhasła czyli tzw. gniazdowy układ haseł).
Proponowana nazwa słownika:

POLSKO-ANGIELSKI PRAKTYCZNY SŁOWNIK TURYSTYCZNY
POLISH-ENGLISH PRACTICAL TOURIST DICTIONARY

Zakres tematyczny: artykuły gospodarstwa domowego, bagaż, camping, cło, czas wolny, gastronomia, granica, hotel, paszporty, pilotaż, podróże, posiłki, turystyka i rekreacja, ubezpieczenia, urlop, waluta, wczasy, wizy.

Były też problemy ze znalezieniem i opłaceniem weryfikatora mojego słownika. Umowę zerwałem i słownik nie ukazał się drukiem. Tak więc było mi pisane dalsze poszukiwanie innych dróg aby swój słownik opublikować.

Nie zrażony problemami rozpocząłem próby gromadzenia i systematyzowania terminologii angielsko-polskiej na poszczególnych komputerach. Samodzielne próby stworzenia słownika były z góry skazane na niepowodzenie więc pod koniec lat osiemdziesiątych nawiązałem współpracę z informatykiem z Jarosławia: mgr inż. Jerzym Wawro, która trwa do dzisiaj.

Program o nazwie LexiTools był produkowany i sprzedawany przez firmy Certus Software /obecnie "Tenar"/ (Jerzy Wawro) i LexiLab (Michał Tasiemski) w latach 1990-92. Rozwój produktu został zatrzymany, gdyż dochody z jego sprzedaży nie były wystarczające na pokrycie koniecznych inwestycji. Program był przeznaczony dla odbiorców indywidualnych, ale z powodu piractwa głównym odbiorcą okazali się odbiorcy instytucjonalni. Dla nich z kolei cena była za niska.

W latach 1990-1993 wspólnie stworzyliśmy kilka wersji programu
Lexi Tools – KOMPUTEROWE WSPOMAGANIE TŁUMACZENIA.
LexiTools - COMPUTER BASED TRANSLATION


LexiTools spotkał się z pozytywną reakcją dziennikarzy z takich czasopism jak Computerworld, Enter i innych i dobrze był oceniony przez potencjalnych odbiorców ponieważ był wielokrotnie kopiowany co nie uniemożliwiło nam uzyskanie dochodów i dalszy rozwój produktu.

Przykład:
Lexitools18 grudnia 1991
Computerworld
Andrzej Horodeński








W roku 1993 lub 1994 przerwaliśmy dystrybucję LexiTools.

Po latach oceniam, że miało to i swoje dobre strony. Po pierwsze podstawą programu było słownictwo angielsko-polskie. Po drugie tłumaczenie było bardzo słabej jakości ponieważ było oparte na tłumaczeniu „słowo po słowie”. Program nie radził sobie ze zwrotami, idiomami itp. a słownik zawierał zaledwie ok. 22.000 haseł z turystyki i życia codziennego i 5.000 haseł z informatyki.
Opis programu LexiTools (dostępny w internecie), wykonany na zlecenie Unii Europejskiej:

http://ec.europa.eu/translation/reading/articles/pdf/1998_01_tt_andersen.pdf
str.11
/tekst zostanie dodany/

III. Nowy etap “LexiTools” czyli LexiTools3
III. New phase of "LexiTools" i.e. LexiTools3

Od roku 1994 prace nad wersją polsko-angielską PRAKTYCZNEGO SŁOWNIKA TŁUMACZACEGO (TURYSTYCZNEGO i OGÓLNEGO) do chwili obecnej oparte na całkowicie innych założeniach.

Słownik turystyczny i ogólny
Słownik polsko-angielski przygotowany specjalnie dla systemu LexiTools.
treść: turystyka i podstawowa komunikacja

Zalety
· stale uaktualniany - zawiera hasła współczesnego języka polskiego
· zawiera olbrzymią ilość gotowych fraz typu: "w samochodzie na parkingu", "pojechać na urlop"
· zebrano w nim przede wszystkim słowa i zwroty przydatne w podróżach zagranicznych
· jest opracowaniem stworzonym w oparciu o wieloletnią praktykę (jest to oryginalne opracowanie a nie kompilacja innych źródeł).

Terminologia
Terminology
Hasła bardzo praktyczne, z życia wzięte, przydatne w sytuacjach gdy zastosowanie precyzyjnych wypowiedzi i zdolność komunikowania są niezwykle istotne.
Typowe sytuacje i dziedziny to:
· zagrożenie życia, wypadki i choroby (opieka zdrowotna)
· awarie i zdarzenia losowe
· problemy, komplikacje i sytuacje konfliktowe związane z turystyką
· poszukiwanie pracy i zatrudnienie
· handel zagraniczny
· utarte zwroty, wyrażenia i idiomy polskie

Celem budowy słownika nie jest uzyskanie kompletnego zbioru słownictwa polskiego lub angielskiego ale skuteczna komunikacja językowa. Dlatego dokonano wyboru takich haseł, które są najczęściej w użyciu we współczesnej polszczyźnie.
Jest to więc nieoceniona pomoc w nauce języka angielskiego dla Polaków. Podręczniki zbytnio koncentrują się na formalnej stronie języka i sytuacjach niekonfliktowych (gdy wszystko idzie dobrze). Nie obejmują słownictwa związanego z problemami i sytuacjami nadzwyczajnymi ani ze sposobami ich rozwiązywania.

Dostęp do haseł złożonych

Celem nadrzędnym przy budowie zbioru haseł języka polskiego było założenie, że dostęp do zwrotów i wyrażeń wielowyrazowych będzie taki jak w innych typowych komputerowych bazach danych czyli szybki i bezpośredni, zaczynając od dowolnego, pierwszego słowa wyrażenia.
W rezultacie otrzymaliśmy zbiór, w którym wybieramy hasło złożone i wpisujemy jego początek do okna dialogowego naśladując zwykły tok myślenia. Nie szukamy jakiegoś hasła głównego i jego podhaseł tak jak w tradycyjnych słownikach. Ogromnym ułatwieniem dla Polaków jest możliwość wyszukiwania złożeń z przyimkami na początku (na, w, o, z, ze, za, przy, od, pod, nad, bez, co, po, itd.). W LexiTools możliwe jest wyszukanie dowolnych cząstek (ang. chunks), które w normalnych słownikach nie nadawały się do alfabetycznej klasyfikacji.

Dane techniczne
Aktualna ilość haseł (na dzień 11.07..2007) - 77.000
Ilość haseł złożonych (wielowyrazowych) 67 %
Częstotliwość aktualizacji ciągła, online

IV. Internet, technologie mobilne i telefony komórkowe
IV. Internet, mobile techologies and cell phones

Przygotowaliśmy kilka wersji dostępu do zasobów LexiTools.
Dwie główne wersje to dostęp do LT przez połączenie z siecią (online) i dostęp stały poprzez ściągnięcie słownika do pamięci wewnętrznej komórki (offline).
Obie wersje są obecnie w fazie testowania.

Posiadacze przeglądarki Opera Mini mają już dobry dostęp do programu po wpisaniu adresu:
www.lexitools.org

Saturday, November 25, 2006

Słowniki w komputerze i w sieci; Dictionaries in computers and on the web

Słowniki w komputerze i w sieci
Dictionaries in computers and on the web

Uwikłani w sieć
Czy chcemy czy nie życie powoli przenosi się do sieci internetowej. Dotyczy to prawie każdej dziedziny i nie ominie języków obcych, nauczania tych języków no i przede wszystkim słowników. Nic nie zmusi nas do tego by jako uczniowie, nauczyciele czy tłumacze wertować mozolnie książkowe wydania tradycyjnych słowników.

„Życie” czyli zmiany zachodzące w językach dotyczące wprowadzania nowego słownictwa, innego użycia haseł złożonych, nowe zwroty i idiomy itd. zawsze wyprzedzały wznowienia słowników o kilka lat.
Z chwilą nastania ery komputerów i stosowania ich zamiast maszyn do pisania było oczywistym, że słowniki muszą znaleźć się w komputerze i być dostępne równocześnie z edytorami tekstów. Większość wydawnictw i firm, które zabrały się do tworzenia słowników elektronicznych robiła to na zasadzie kopiowania treści wydawnictw książkowych czyli z góry skazywała się na niepowodzenie bo nie wykorzystywano w pełni możliwości komputerów do wyszukiwania haseł złożonych, pisanych łącznie, rozłącznie lub z łącznikiem.
Za przykład niech posłuży hasło: „hamulec ręczny”, którego pisownia może być następująca: handbrake, hand brake i hand-brake.
Nie zrobiono nic w kierunku zapisywania fraz, które można później z łatwością odnaleźć dzięki możliwościom przeszukiwania baz danych.
Przykłady: na czczo, w związku z, w nawiązaniu do, przy czym, z drugiej strony, przede wszystkim


PolEnglish
Oprócz słowników tworzonych przez ludzi, dla których angielski jest językiem ojczystym, istnieje potrzeba tworzenia słowników dwujęzycznych przez osoby posługujące się innymi językami.

Językiem wyjściowym do tworzenia słowników dwujęzycznych powinny być języki narodowe tzn. dla Polaków musi to być język polski. Nawet posiadając doskonałą znajomość języka angielskiego ale będąc urodzonym i wychowanym w Polsce będziemy mieli tendencję do stosowania polskich zwrotów, polskich idiomów i składni języka polskiego.
A zatem tworząc słowniki dwujęzyczne sami musimy przetłumaczyć wiele terminów czy wyrażeń typowych dla języka polskiego. Trudno spodziewać się aby angielskie słowniki podały znaczenie takich słów jak „poprawiny”, „szewski poniedziałek”, „czeski film”, „bigos”, „schabowy” i tysiące innych.

Niestety nikomu nie chciało się robić słownika na bazie języka polskiego (bo przecież uczymy się języka angielskiego i to niby on jest ważniejszy od polskiego). Nic bardziej mylnego.
Pracując jako tłumacz musiałem sam tworzyć angielskie odpowiedniki polskich słów, zwrotów, wyrażeń czy idiomów.
Nie unikniemy tworzenia dwujęzycznych baz danych, w których językiem wyjściowym będzie język polski.
Teraz jest to możliwe i łatwe.

Aktualność i dostępność słowników dwujęzycznych

W obecnej sytuacji nie ma żadnych problemów z aktualizacją haseł słowników znajdujących się w sieci. Poprawa haseł znajdujących się w bazie czy dodawanie nowych haseł to kwestia kilku minut potrzebnych na wpisanie poprawek czy nowych haseł do programu obsługującego słownik.
Ma to szczególnie istotne znaczenie w dobie integracji z UE i zwiększonego zapotrzebowania na tłumaczenia i w dobie powszechnej migracji za pracą za granicę.

Stosowanie jednolitej terminologii ma olbrzymie znaczenie do prawidłowego zrozumienia i interpretacji przepisów unijnych i możliwości wykorzystania funduszy unijnych.

Dla osób podejmujących pracę za granicą bardzo korzystnym jest stały dostęp do dwujęzycznych słowników umieszczonych w sieci w przypadku konieczności znalezienia potrzebnych słów czy wyrażeń. Mogą to obecnie zrobić z dowolnego miejsca na świecie (np. z kafejki internetowej) i o dowolnej porze dnia i nocy. Skorzystają też hotelarze czy policjanci, którzy mieli do tej pory utrudniony kontakt językowy z Polakami, którzy nie znali miejscowego języka. Obecnie mogą próbować porozumieć się za pomocą programu „LexiTools”.

Słowniki jednojęzyczne

W Polsce dostępnych jest obecnie kilkanaście słowników anglojęzycznych na CD-ROMach. Zrobione są bardzo dobrze, z wykorzystaniem najnowszych osiągnięć techniki komputerowej. Niestety wstęp czy przedmowa, instrukcja stosowania (How to use the dictionary) i inne opisy są w języku angielskim.
Uważam, że te słowniki należałoby traktować jak każdy inny produkt sprzedawany na rynku polskim do którego musi być dostępna instrukcja w języku polskim. Teksty przedmów i opisów zastosowania słowników są zbyt trudne dla osób, które dopiero uczą się języka i dlatego powinny być dostępne w języku polskim. Słowniki nie posiadające polskiego tłumaczenia nie powinny być dopuszczone do obrotu.

Inną sprawą jest możliwość równoczesnego stosowania słowników jednojęzycznych wydanych na CD-ROMach ze słownikami dwujęzycznymi w komputerze.
Obecnie możliwe jest otwarcie słownika jednojęzycznego i zrzucenie go na dolny pasek narzędzi i otwarcie słownika dwujęzycznego (np. LexiTools) i zrzucenia go również na dolny pasek narzędzi. Wtedy pisząc tekst np. w Wordzie możemy najpierw korzystać ze słownika jednojęzycznego a w przypadku niezrozumienia hasła głównego lub jakiegoś słowa w opisie hasła można wywołać na ekran drugie okno, w którym pojawi się słownik dwujęzyczny. Wtedy możemy znaleźć tłumaczenie niezrozumiałego hasła.

Opisy haseł w większości słowników jednojęzycznych wykonano posługując się niewielką ilością haseł podstawowych (od 2000 do 3000 słów) a zatem należy zadbać aby słowniki dwujęzyczne obejmowały to podstawowe słownictwo angielskie (użyte w opisach haseł) i ich polskie odpowiedniki.

LexiTools – słownik tłumaczący i program wspomagający tłumaczenie
Od samego początku, od pierwszego wpisanego hasła do specjalnego programu komputerowego pozwalającego na automatyzację prac przy tworzeniu słownika polsko-angielskiego, założenie było takie, że słownik ma pozwalać na tłumaczenie maszynowe. Oznaczało to, że każde hasło musi być wpisywane do odrębnego wiersza i że okienko na hasło musi być długie tak aby pomieścić bardzo długie hasła (do 70 znaków).
Dobór haseł i główna tematyka przyszły same z siebie. Dla mnie oczywistym wyborem była turystyka i życie codzienne.
Zawsze lubiłem podróżować, pracowałem wiele lat jako pilot wycieczek zagranicznych i mogłem uznać, że mając takie doświadczenie mogę się podjąć tego zadania gdyż wiem z jakimi problemami można się spotkać w ich trakcie.
Hasła wybierałem z różnych źródeł takich jak:
- publikacje biur podróży
- rozmówki turystyczne
- podręczniki do nauki angielskiego
- programy telewizyjne
- prasa codzienna i czasopisma
- z życia codziennego

Hasła wybierałem pod kątem ich przydatności w życiu i częstotliwości ich występowania oraz ułatwienia pracy przyszłym tłumaczom, którzy będą mogli wybrać gotowe, przetłumaczone zwroty.

Wynik tych prac jest dostępny w internecie. Hasła nie były przez nikogo weryfikowane więc mogą zawierać różne nieścisłości. Dlatego postanowiliśmy zbierać opinie użytkowników i na bieżąco korygować wykryte błędy.
Obecnie prowadzimy jeszcze różne prace mające podwyższyć jakość programu ale od początku sierpnia powinniśmy być w stanie przedstawić ostateczną wersję programu.
Na tym etapie najważniejsza jest właściwa funkcjonalność programu.
Prace prowadzimy bez żadnych grantów czy funduszy i do tej pory prace te finansowaliśmy sami. Liczymy na to, że trafiliśmy na właściwy moment (wejście Polski do UE) i że program nasz zostanie doceniony i wykorzystany przez różne instytucje.
LexiTools dostępny jest bezpłatnie w internecie na stronicach: www.lexitools.org

Thursday, November 16, 2006

Forum terminologiczne; Polish-English OnlineTerminology Forum

LT - FORUM TERMINOLOGICZNE
LT - TERMINOLOGICAL FORUM

LT może stanowić uniwersalne forum współczesnej terminologii polsko-angielskiej.
Pisząc na adres: tasiemski@tenar.pl
możesz zgłaszać swoje propozycje, krytykować propozycje przedstawione w bazie terminologicznej LT i wspólnie możemy uzgadniać dobór najbardziej trafnych odpowiedników angielskich do haseł polskich.

Dnia 21.11.2006 założyłem grupę dyskusyjną pod adresem:
TERMINOLOGIA POLSKO-ANGIELSKA
http://groups-beta.google.com/group/terminologia-polsko-angielska/subscribe?hl=pl
Zapraszam do dyskusji!

Słownik pol-ang w urządzeniach przenośnych; Polish-English dictionary in mobiles

MOBILNE LT (w telefonach komórkowych)
MOBILE LEXITOOLS (in cell phones)

LT jest dostępne w telefonach typu PDA (palmofonach) z systemem operacyjnym Windows Mobile 5.0.

Są to telefony takie jak: SPV M3000 i SPV M5000
MDA Vario i MDA Pro
Qtek 9090

oraz innych telefonów produkowanych przez firmę HTC: http://www.htc.com.tw/

Polska klawiatura:
http://www.mobilebox.pl/pocket_download.php
Dla indywidualnych darmowa (trzeba wypełnić formularz)
http://www.mobilebox.pl/

W przygotowaniu wersje LexiTools na komórki Nokia i Sony Ericsson.